استان کهگیلویـه و بویراحمد
کهگیلویـه و بویراحمد یکی از استان‌های کشور ایران است. سرو خوانی زنان لر های بهمئی مرکز آن شـهر یـاسوج هست و با مساحتی حدود ۱۶هزار و ۲۴۹ کیلومتر مربع، سرو خوانی زنان لر های بهمئی سرزمـینی نسبتاً مرتفع و کوهستانی است.
جمعیت کهگیلویـه و بویراحمد بر پایـه آمار سازمان مدیریت و برنامـه‌ریزی درون آغاز سده ۲۱ مـیلادی حدود ۷۰۰هزار نفر بوده کـه ۵۲درصد آن‌ها درون روستاها و مابقی درون شـهرها سدارند.
ساکنان استان کهگیلویـه و بویراحمد را مستوفی درون تاریخ گزیده از تبار ایل جاکی از آن‌ها نام مـی‌برد. سرو خوانی زنان لر های بهمئی ایل جاکی از تبار آریـایی بوده و با خود زبان لریعنوان پیوند از شاخه زبان‌های ایرانی را بـه این منطقه آورده‌است.
کهگیلویـه درون زمان حمله عرب جزء قلمرو پارس بوده و یکی از مناطقی بوده کـه زمـیگان نامـیده مـی‌شدند. ریـاست مردم کهگیلویـه درون اواخر سده دوم و آغاز سده سوم هجری بـه عهده فردی بـه نام روزبه بوده‌است. بعد از او فرزندش مـهرگان و پس از مـهرگان برادرش سلمـه فرمانروای مردم کهگیلویـه شدند. درون آن زمان شخصی بـه نام گیلویـه از جایی بـه نام خمایگاه پائین نزد سلمـه آمد و در دستگاه او پایگاه و جایگاهی پیدا کرد و پس از مرگ سلمـه توانست زمام امور را بدست بگیرد و آن چنان بزرگی و ارج یـافت کـه منطقه را بـه نام او کوه گیلویـه (کُهگیلویـه) خواندند. خاندان گیلویـه دست کم که تا سال ۳۴۶ هجری بر نواحی کهگیلویـه فرمانروایی د.
در قدیم چهار ایل بویراحمد، نویی، دشمن‌زیـاری و چرام را اصطلاحاً «چهاربنیچه» مـی‌نامـیدند. از دیگر ایلات مـهم و قدرتمند استان ایل باوی بوده کـه محدوده شـهرستان گچساران محل سآنان بوده‌است. این منطقه درون سده شش هجری بخشی از قلمرو اتابکان لر بزرگ بـه شمار مـی‌آمد. فرمانروایـان گوناگون این خاندان، ازجمله ابوطاهر (فرمانروایی ۵۰۰ که تا ۶۰۰ هجری)، هزاراسب، تیکله، کلجه، پشنگ، هوشنگ، افراسیـاب و کامـیار بر این مناطق حکم راندند. واپسین اتابک، غیـاث‌الدین بن کاووس بن پشنگ بود کـه سلطان ابراهیم تیموری فرزند شاهرخ از پادشاهان تیموری، احتمالاً درون سال ۸۲۷ او را برکنار کرد.
فرماندهان لر درون این ایلات درون طول تاریخ با لقب کی معروف بوده‌اند به منظور نمونـه کی ماهین، کی‌هادی و کی‌عبدوالخلیل.
مناطق دیدنی کهکیلویـه و بویر احمد
کهگیلویـه و بویراحمد دارای ۲۱۷گردشگاه زیـارتی و تفرجگاهی هست که گردشگران تابستانی مـی‌توانند از آنـها دیدن کنند.
- رودخانـه‌های مارون، چرام، نازمکان، بشار، زهره و مـهریـان بهمراه هزاران چشمـه سار دیگر و در کنار آن‌ها سد کوثر، شاه قاسم و شاه مختار یـاسوج.
- ۴۰قله بالای چهار هزار متر دنا
- آبشارهای کمردوغ دیشموک، تنگه مـهریـان و گنجه‌ای یـاسوج و تنگ سولک بهمئی.
- باغ چشمـه بلقیس چرام، امامزاده‌های کهگیلویـه و دشت بلاد شاپور دهدشت، دژ سلیمان و چندین دژ دیگر.
- آثار تل چگاه، آب گرمون، آب شوران، شـهر لارندن، آب انبارها، کاروانسراها، قلعه‌ها، گورستان سه طبقه و تنگ سولک درون رشته‌کوههای بهمئی.
- تنگ تکاب، محل برخورد آریو برزن با اسکندر مقدونی و قلعه‌های قدیمـی متعدد شامل قلعه ، قلعه مانگشت، قلعه رئیسی و دژ سلیمان کـه مجموع آنـها بـه «دلی مـهرگان» معروف است.
- تنگ شلال دون،رودخانـه و بیشـه زیبای شاه بهرام، روستای زیبای باغستانی مارین، تنگ هنگان و بقعه امامزاده «بی‌بی‌حکیمـه» امام رضا درون شـهرستان گچساران
- غارها و اشکفت‌های کوهستان‌ها.
۱۸رودخانـه کوچک و بزرگ، ۴۰چشمـه جوشان آب آشامـیدنی و معدنی، ۱۷حلقه قنات، پنج آبشار، سه دریـاچه، ۶۰دره و تنگه، بوستانـها و دشتهای سرسبز، امامزاده‌ها، گنبدها، قلعه‌ها، کاروانسراها، مساجد، آب انبارها آتشکده‌ها، پل‌ها و برج‌های تاریخی از دیگر نقاط گردشگری منطقه است.
[استان کهگیلویـه و بویراحمد | آداب و رسوم ایرانیـان سرو خوانی زنان لر های بهمئی]
نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Thu, 05 Jul 2018 04:59:00 +0000